Hoe ga je aan de slag met AI Geletterheid conform de EU AI Act?
27 okt 2025
AI-geletterdheid is nú: AP roept organisaties op tot actie
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) zet AI-geletterdheid hoog op de agenda. In de berichtgeving van Digitale Overheid van 27 oktober 2025 wordt organisaties expliciet opgeroepen om aan de slag te gaan met AI-vaardigheden en -bewustzijn binnen hun teams. Dit sluit aan bij de wettelijke plicht om sinds 2 februari 2025 AI-geletterdheid te borgen. (Digitale Overheid)
Waarom deze oproep zo urgent is
Wetgevende druk – Organisaties die AI ontwikkelen of gebruiken, moeten aantoonbaar zorgen dat medewerkers AI verantwoord kunnen inzetten (kennis, vaardigheden, begrip van risico’s/ethiek). Dit is geen ‘nice to have’, maar een verplichting uit de AI-verordening. (Autoriteit Persoonsgegevens)
Operationele realiteit – AI wordt breed toegepast in processen en klantinteractie. Zonder basisniveau aan geletterdheid ontstaan sneller fouten, bias, privacy-schendingen en onnodige risico’s. (Digitale Overheid)
Toezicht en handhaving – De AP positioneert AI-geletterdheid nadrukkelijk als strategische randvoorwaarde. Wie nu structureel bouwt, voorkomt later herstelwerk en beperkingen in innovatie. (Digitale Overheid)
Wat verstaat de AP onder AI-geletterdheid?
AI-geletterdheid betekent dat medewerkers (en waar relevant betrokkenen) de kennis, vaardigheden en het begrip hebben om AI-systemen veilig, ethisch en effectief te gebruiken. Het gaat dus niet alleen om tools bedienen, maar óók om risico-inschatting, toezicht en verantwoord handelen in de praktijk. (Autoriteit Persoonsgegevens)
Van losse training naar meerjarig actieplan
De AP adviseert geen eenmalige workshop, maar een meerjarig, aantoonbaar actieplan met heldere doelen, rollen, budget en meting van voortgang. Daarvoor publiceerde de AP het document “Aan de slag met AI-geletterdheid” – een praktische leidraad om AI-geletterdheid structureel te verankeren.
De kern van een goed AI-geletterdheidsprogramma
Inventarisatie & governance – Breng AI-toepassingen, datastromen en verantwoordelijken in kaart. Leg vast hoe toezicht en escalatie werken.
Risico- en ethiekbewustzijn – Train teams op bias, privacy, modelgrenzen, transparantie en documentatie.
Menselijk toezicht (human oversight) – Definieer wanneer en hoe mensen ingrijpen, inclusief checklists en ‘go/no-go’ criteria.
Rol-specifieke skills – Differentieer per functie (bijv. HR, klantenservice, IT, compliance) en koppel leerdoelen aan processen.
Meten & verbeteren – Stel KPI’s op (incidenten, naleving, kwaliteitsreviews), evalueer periodiek en verbeter je actieplan.
Wat je vandaag al kunt doen
Bepaal de nulmeting: hoe AI-geletterd zijn je teams nu?
Start met basisbewustzijn: korte, rolgerichte modules over risico’s, privacy en ethiek.
Plan een roadmap: werk in kwartalen met concrete targets (bijv. 80% van team X gecertificeerd, toezichtproces live).
Documenteer aantoonbaar: leg beleid, beslissingen, trainingen en audits vast – dit is essentieel richting toezichthouder.
Start met trainen: bijvoorbeeld met onze AI Literacy Foundation training.
Conclusie
De boodschap is helder: AI-geletterdheid is verplicht én noodzakelijk om verantwoord te innoveren. Met de AP-leidraad kun je direct een stevig fundament leggen en aantoonbaar voldoen aan de AI-verordening. (Digitale Overheid)
Download hier het AP-document:
👉 Aan de slag met AI-geletterdheid (PDF)
Wil je hulp bij het vertalen van deze leidraad naar een concreet, meerjarig programma met KPI’s, governance en trainingen per rol? Laat het me weten!
